Ksiądz Tomasz Sapeta w 1950 r. oddał życie za nasze Zgromadzenie
W styczniu 1949r. Wizytatorka Generalna Zgromadzenia S.M. Genezja Margiciok w obawie
o zabranie Kongregacji budynku w Bardo,
poprosiła Administratora Apostolskiego ks. Karola Milika o wydelegowanie ks. Tomasza Sapety,
kapelana sióstr urszulanek z Barda, do pomocy w odzyskaniu części utraconych pomieszczeń.
Chciała, by duchowny reprezentował Zgromadzenie w urzędach państwowych.
Powodem tej prośby były cechy ks. Tomasza Sapety wymienione przez Wizytatorkę:
"...ma cywilną odwagę, jest obowiązkowy i chętny nawet do trudów".
Kilka dni później, 18 stycznia 1949r., ks. Tomasz Sapeta został mianowany
przez Wikariusza Generalnego Administracji Apostolskiej Dolnego Śląska kuratorem
Zgromadzenia w Bardo Śląskim. Ksiądz T. Sapeta, widząc stosowaną niesprawiedliwość wobec sióstr,
zwracał się z zażaleniami do różnych instytucji państwowych,
uzasadniając ustawowo bezprawne działania wobec Zgromadzenia.
Polemizował też z lokalną prasą, która rozpętała nagonkę na klasztor sióstr.
Jego pomoc była nieoceniona także z tego względu, iż adwokaci uchylali się
od prowadzenia spraw zgromadzeń zakonnych. Obawiali się, że występując przeciwko urzędom państwowym
mogą narazić także i siebie na szykany. Odważne działania księdza Tomasza Sapety wywołały reakcję władz państwowych.
Został on aresztowany 10 marca 1949r. przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego
w Katowicach a następnie osadzony w areszcie śledczym we Wrocławiu. Dnia 7 czerwca 1949r. zakończyło się
śledztwo przeciwko księdzu Sapecie.
Tego dnia sformułowano i wkrótce potem zatwierdzono akt oskarżenia przeciw niemu.
Po kolejnych czterech miesiącach spędzonych w areszcie UB przy Podwalu we Wrocławiu 73-letniego księdza Tomasza Sapetę
postawiono przed sądem. 17 października 1949r. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, skazał go na dwa lata więzienia.
Po ogłoszeniu wyroku ks. Sapetę osadzono w Więzieniu Nr 1 przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu,
gdzie zmarł 1 marca
(wg innych źródeł 19 lutego) 1950r. z nieznanych przyczyn.
Pochowany 1 marca 1950r.
w grobie nr 36 na polu AVII (obecnie 81A) Cmentarza Osobowickiego we Wrocławiu.
W latach dziewięćdziesiątych ciało księdza ekshumowano i pogrzebano na polu nr 94.
Tekst: S.M. Sybilla Kołtan SMI
/Biuletyn Zgromadzenia 2011/